Slaapapneu

Snurken ontstaat door het naar achter zakken van uw tong tijdens de slaap en het verslappen van de spieren in uw keelholte. Hierdoor vernauwen uw bovenste luchtwegen, waardoor ademhalen moeilijker wordt tijdens de slaap. Soms is dit zo ernstig dat het ademhalen helemaal niet meer mogelijk is en er een ademstilstand (apneu) ontstaat. Wanneer deze ademstilstand langer duurt dan 10 seconden, noemen we het een apneu. Bij mensen met ernstige slaapapneu kunnen we vaak meerdere adempauzes meten die langer zijn dan 1,5 minuut.

De symptomen die ontstaan zijn het gevolg van het zuurstoftekort in uw lichaam, met name in uw hersenen. U heeft bovendien een verstoorde slaap, waardoor een normale, diepe slaap onmogelijk is. Klachten bestaan uit onrust tijdens het slapen, bloeddruk stijging, transpireren en vaak wakker worden met verstikkingsgevoelens. Daarnaast is het meest opvallende en kenmerkende, de extreme vermoeidheid, vooral in de ochtenduren. Er is bovendien een slaperigheid gedurende de hele dag.

We kennen twee soorten apneu. Bij de zogenaamde CSAS (centraal slaap apneu syndroom) is de impuls van de hersenen om adem te halen niet aanwezig. Bekender is de OSAS (obstructief slaap apneu syndroom), waarbij het snurken een gevolg is van de vernauwing van de luchtwegen. OSAS zien we bij 1 tot 3 procent van de volwassenen. Er is een grote toename van het aantal OSAS patiënten. Dit heeft waarschijnlijk te maken met het toenemend lichaamsgewicht van de gemiddelde Nederlander. Maar ook jonge kinderen kunnen last hebben van slaapapneu. Met name wanneer hun amandelen te groot zijn.

De klachten herkennen

Snurken, ademstops, vermoeidheid en slaperigheid zijn kenmerken die het de moeite waard maken om onderzoek te doen naar slaapapneu syndroom. OSAS heeft een grote invloed op uw dagelijks leven. Door de extreme vermoeidheid die geprikkeldheid en een slecht humeur tot gevolg heeft, ontstaan er geregeld problemen in de huiselijke sfeer en werkomgeving.

De slaperigheid heeft vaak grote gevolgen op het dagelijks functioneren. Een belangrijk voorbeeld is slaperigheid tijdens het autorijden en hierbij ook de problematiek die ontstaat bij het beroepsvervoer. Een groot percentage van de ongevallen met vrachtwagens (men schat minimaal 20 procent) is het gevolg van slaapapneu. Hiernaast kan slaapapneu ook sterk negatieve invloed hebben op de uitoefening van andere beroepen. Soms krijgen mensen die lijden aan OSAS het stempel van depressief of burn-out, omdat de symptomen van OSAS sterke op deze ziektebeelden lijkt.

De combinatie van OSAS en medicijnen kan zeer vervelende gevolgen hebben. OSAS wordt beschouwd als een veroorzaker van een verhoogde bloeddruk. Het wordt veel gezien bij mensen met slechtwerkende schildklier en hartfalen.

Wat kunt u zelf doen?

Aangezien slaapapneu (OSAS) sterk gerelateerd is aan overgewicht, raden we patiënten regelmatig aan om gewicht te verliezen. Ook is het vaak een goed idee om uw conditie te verbeteren. De zogenaamde ‘slaaphygiëne’ is eveneens belangrijk. We raden het gebruik van alcohol en slaapmedicatie zeer af, omdat dit slaapapneu versterkt.

Onderzoeken

De onderzoeken we in ons ziekenhuis kunnen doen, zijn de zogenaamde polygrafie en polysomnografie. Hierbij onderzoeken we de aanwezigheid en de ernst van slaapapneu. Tijdens uw slaap registreren we uw ademhaling, hartfrequentie, zuurstof voorziening en slaapdiepte. Dit onderzoek vindt een week lang bij u thuis plaats (de polysomnografie) en tijdens een korte nachtelijke opname in ons ziekenhuis (de polygrafie).

Onze KNO-arts kan hiernaast nog een Propofol scopie verrichten. Hierbij wordt u in slaap gebracht met het middel Propofol. De KNO-arts kijkt vervolgens waar de problemen in uw mond/keelholte ontstaan. Op grond hiervan kan ook de behandeling worden aangepast.

Andere slaapstoornissen zoals slaapwandelen, epilepsie, slapeloosheid zijn veelal het werkgebied van de neuroloog (klinische neurofysiologie).

Behandelmogelijkheden

In ons ziekenhuis bepalen we normaal gesproken tijdens een multidisciplinair overleg welke behandeling voor u het meest geschikt is. Dit is een samenspraak tussen de longarts, KNO-arts, neuroloog, kaakchirurg en psycholoog.

Als sprake is van overgewicht, overmatig alcoholgebruik of overmatig gebruik van slaapmedicatie, proberen we eerst die oorzaken aan te pakken. Hierbij kunnen we een gespecialiseerde fysiotherapeut inzetten.

Wanneer sprake is van een ernstig obstructief slaapapneu syndroom, kiezen we meestal voor een zogenaamde CPAP. Dit is een behandelingsvorm waarbij we met behulp van een masker, een iets verhoogde druk in uw keelholte maken. Hierdoor beperken we de spierverslapping in uw keelholte en het achteruit zakken van uw tong. De meeste patiënten zijn zo goed te behandelen. Het masker wordt in ons ziekenhuis bij u aangemeten en ingesteld tijdens het zogenaamde CPAP-spreekuur.

Het dragen van het masker tijdens de slaap is een gewenningsproces. Het zal waarschijnlijk enkele weken duren voordat u aan de nieuwe situatie gewend bent. De resultaten van een CPAP behandeling kunnen zeer spectaculair zijn. De behandeling wordt vergoed door uw zorgverzekeraar.

Voor de wat lichtere slaapapneu patiënten is een zogenaamd slaapbeugeltje vaak een goede optie: een zogeheten MRA. Deze zorgt ervoor dat uw tongbasis tijdens uw slaap niet naar achter zakt. Een slaapbeugeltje wordt aangemeten door de kaakchirurg of orthodontist. De resultaten zijn vooral bij milde slaapapneu en jongere mensen opvallend goed. Een goed gebit is hiervoor wel een vereiste. Ook deze behandeling wordt veelal vergoed.

Opereren is een laatste redmiddel. Dit doet de KNO-arts of kaakchirurg en is een vrij belastende ingreep. In vrijwel alle gevallen wordt met de eerdergenoemde behandelingen al een bevredigend resultaat bereikt.