Osteotomie

Een chirurgische kaakcorrectie (osteotomie) is een methode om een afwijkende stand van uw kaak te corrigeren met een operatie. Hiermee willen we een functioneel evenwicht bewerkstelligen tussen uw kauwspieren, de rij tanden en kiezen van uw onder- en bovenkaak, uw luchtwegen en gelaatsuitdrukking.

Vaak zetten we eerst uw tanden en kiezen op een rij met behulp van een beugel. Deze wordt door de orthodontist aangebracht. Ook na de operatie moet u de beugel vaak nog enige tijd dragen, totdat het gewenste resultaat is bereikt.

Bij de behandeling zijn meestal een tandarts, een orthodontist en een kaakchirurg betrokken. Deze behandeling wordt dus in teamverband voorbereid en uitgevoerd. De gehele orthodontisch chirurgische behandeling duurt ongeveer 1,5 tot 2 jaar.

Operatiemethoden

De soort operatie die we uitvoeren is afhankelijk van de stand van uw kaken. In alle gevallen moeten we een snede in het bot maken om de kaak of een deel ervan te kunnen verschuiven. Dit noemen we osteotomie.

Kaakcorrectie bij een te grote onderkaak

Een te grote onderkaak plaatsen we naar achteren door een verticale botsnede te maken in uw onderkaak. We plaatsen de onderkaak vervolgens naar achteren, waarbij de botstukken elkaar gedeeltelijk overlappen. Deze methode kan door de mond worden uitgevoerd, waardoor uitwendig geen litteken achterblijft.

Na deze ingreep worden uw boven- en onderkaak aan elkaar bevestigd met staaldraadjes. Deze kunnen we na ongeveer 6 weken weer verwijderen. Gedurende deze periode kunt u alleen vloeibaar voedsel eten. Als we voor een andere methode kiezen om uw onderkaak naar achteren te verplaatsen, dan is het mogelijk de kaakdelen met schroefjes aan elkaar te fixeren. U kunt uw mond dan meteen na de operatie weer openen.

Kaakcorrectie bij een te kleine onderkaak

Om een te kleine onderkaak te verlengen splijten we de onderkaak zo, dat we deze als het ware kunnen uitschuiven. Nadat uw onderkaak naar voren is geschoven, bestaat er contact tussen de botdelen zodat ze weer aan elkaar kunnen groeien. Er hoeft geen stukje bot tussen te worden gezet.

De zenuw, die het gevoel in de onderlip verzorgt, loopt langs de botsnede waardoor u na de operatie een tijdje een vreemd gevoel in de onderlip kunt hebben. Dit vreemde gevoel is niet zichtbaar en herstelt meestal na enkele weken. In sommige gevallen duurt dit herstel van het gevoel enkele maanden. Een enkele keer blijft er een ander gevoel bestaan zonder dat dit de functie van de lip benadeelt.

Tijdens de operatie plaatsen we uw onderkaak in de gewenste stand tegen uw bovenkaak. Daarna verbinden we de kaakdelen van de onderkaak met schroefjes aan elkaar. U kunt uw mond na de operatie gewoon weer openen.

In sommige gevallen bemoeilijkt een nog niet doorgebroken verstandskies het maken van een botsnede. In dat geval wordt de verstandskies tenminste 6 maanden tevoren verwijderd

Verplaatsing van de hele bovenkaak

Hierbij brengen we een horizontale botsnede aan door de neusholten in uw bovenkaak en door het neustussenschot. Tijdens deze operatie verplaatsen we uw bovenkaak in de gewenste richting. Soms ontstaat er tijdens de operatie een tekort aan bot. In dat geval nemen we hiervoor een stukje bot uit een van tevoren afgesproken plaats. Vaak is dit de kin of bekkenkam. Meestal kan de bovenkaak net staaldraadjes of schroefjes voldoende stevig worden bevestigd, waardoor u uw mond na de operatie gewoon weer kunt openen. De aangebrachte schroefjes en metaaldraadjes hoeven later niet te worden verwijderd.

Verplaatsing van gedeelten van de kaak

Behalve verplaatsing van uw gehele boven- of onderkaak kunnen we ook een groepje tanden of kiezen met het botgedeelte waarin ze zich in bevinden operatief verplaatsen. Vroeger gebeurde dit vaker dan tegenwoordig. Nu doet de orthodontist dit met behulp van een beugel. Ook kunnen we bijvoorbeeld alleen het bot van uw kin verplaatsen.

Gedeeltelijke verlenging van de kaak (distractie)

Soms is het beter om uw kaak niet in 1 keer te verlengen met een operatie, maar om dit geleidelijk te doen. Op de plaats waar we uw kaak moeten verlengen, verzwakken we die met een botsnede. Daar ontstaat binnen een week elastisch botweefsel, dat we vervolgens kunnen uitrekken. Dit doen we door dagelijks een schroefsysteem uit elkaar te draaien dat we aan weerszijden van de juiste plaats bevestigd hebben, tot we de gewenste verlenging hebben verkregen. Het apparaatje blijft daarna nog ongeveer 4 tot 6 weken in uw mond aanwezig tot het nieuwe bot voldoende hard geworden is. Daarna wordt het, meestal ook weer onder narcose, verwijderd.

De operatie

Voor de operatie, die onder narcose plaatsvindt, spreken we een datum af. Op de dag van de opname of in de week ervoor doen we lichamelijk onderzoek en een bloed- en urineonderzoek. Soms nemen we ook een halve liter bloed bij u af, die we tijdens de operatie kunnen teruggeven als dat nodig is.

De kaakchirurg legt het verloop van de operatie nog eens aan u uit en de anesthesioloog bespreekt de gang van zaken rond de narcose. Om het resultaat te kunnen vergelijken met de oude situatie, maken we dia’s van uw gezicht en gebit. Verder dienen we ongeveer 1 uur voor de operatie de pre-medicatie toe. Dit zijn medicijnen die uw lichaam alvast voorbereiden op de narcose. Hierdoor ontstaat een rustig gevoel en vaak ook een droge mond.

Na de operatie

De meeste mensen hebben na de operatie nauwelijks last van pijn. Mogelijk heeft u wel een gevoel van ongemak wanneer uw kiezen op elkaar vastzitten. Een beetje keelpijn komt vaak voor.

Na de operatie is uw gezicht (soms erg) gezwollen, ondanks dat via een infuus gedurende 1 of 2 dagen medicijnen worden toegediend die het zwellen van uw gezicht tegengaan. De zwelling wordt vaak na 3 dagen snel minder. Het is belangrijk dat bezoekers van tevoren op de hoogte worden gebracht van deze zwelling, zodat zij hiervan niet vreemd opkijken.

Meestal komt er na de operatie een beetje bloed uit uw mond. Ook uit uw neus kan de eerste dagen wat bloed komen. U kunt uw neus beter niet hard snuiten. Uw neus ophalen is beter. Wanneer uw kiezen op elkaar vastzitten, kunt u alleen vloeibaar voedsel eten. De eerste dagen kan dit heel lastig zijn doordat uw gezicht gezwollen is. Daarna geeft dit veel minder problemen. Gebruikers van medicijnen, waaronder de pil, vinden meestal wel een kleine ruimte tussen de tanden om deze door te slikken.

De duur van de opname in het ziekenhuis varieert van 2 tot 5 dagen. Tijdens deze dagen maken we controlefoto’s. Zo nodig spreekt u met de mondhygiënist over de verzorging van uw mond.

Weer thuis

Na ontslag uit het ziekenhuis vinden er nog een paar poliklinische controles plaats om te kijken hoe de genezing verloopt. Afhankelijk van de soort operatie kunt u uw mond gewoon openen of blijven de kaken 4 tot 6 weken aan elkaar bevestigd. Het spreken met de kiezen op elkaar is niet zo moeilijk als het lijkt.

Wanneer uw kaken weer los zijn, zullen de gewrichten in het begin wat stijf zijn. Hierdoor is kauwen iets moeilijker. Nadat uw kaken zijn losgemaakt wordt het gebit eventueel door de mondhygiënist gepolijst. Er worden opnieuw dia’s gemaakt.

Zo nodig blijft de orthodontist de behandeling vervolgens. Wanneer uw kaakgewrichten langdurig stijf blijven, krijgt u hiervoor fysiotherapie. Een jaar na de operatie vindt er nog een controle plaats. Hiervoor maken we telefonisch of schriftelijk een afspraak met u.

Mondverzorging wanneer de kaken aan elkaar vastzitten

Wanneer uw kaken met metaaldraadjes aan elkaar zijn bevestigd, heeft uw gebit wat extra verzorging nodig. De haakjes en lusjes waarmee de kiezen en tanden aan elkaar vastzitten, houden gemakkelijk de voedsel vast. Hierdoor is het schoonmaken wat bewerkelijker. Na de operatie is goede mondverzorging erg belangrijk. Dit versnelt de genezing.

Goed poetsen met een tandenborstel met een kleine kop (bijvoorbeeld een kindertandenborstel) is erg belangrijk. Soms schrijven we een Chloorhexidine-spoeldrank voor. Chloorhexidine is een onschuldig middel. De smaak kunt u met een paar druppels pepermuntolie verbeteren. Door deze spoeldrank ontstaat soms een beetje donkere aanslag op uw tanden. Deze aanslag is tijdelijk en verdwijnt na verwijdering van de staaldraadjes door goed te poetsen. U kunt in deze periode uw lippen niet bevochtigen met uw tong, zoals gebruikelijk. Droge lippen kunt u voorkomen door lippenvet of lippencrème te gebruiken.

Voeding

Als uw kaken niet aan elkaar vastzitten na de operatie, wat in de meeste gevallen voorkomt, adviseren we u in de eerste weken zacht voedsel te gebruiken. Na ongeveer een maand kunt u wel weer overgaan op voedsel met de gebruikelijke consistentie. Als uw kiezen en tanden op elkaar zitten is het niet mogelijk om te kauwen. U moet uw eten dan drinken. De bereiding van vloeibaar voedsel kost extra tijd en moeite. Dit geldt ook voor het opdrinken ervan. Het is daarom het beste om wat vaker per dag te eten, zodat dit per keer wat minder kan zijn.

In principe kunt u alles eten, alleen niet op de gewone manier. Het voedsel kunt u fijnmalen met behulp van een keukenmachine, blender, staafmixer of zeef. Als het fijngemalen voedsel nog te dik is, kunt u dit dunner worden maken met kookvocht, melk, bouillon of jus. Blikproducten zoals knakworst en bonen zijn zacht en makkelijk te verwerken. U kunt ook potjes babyvoeding gebruiken.

Het bij elkaar mengen van verschillende smaken geeft vaak een smakeloos geheel. U kunt de smaken daarom het beste gescheiden houden. Mogelijk valt u door deze operatie een paar kilo af. Zo nodig kunt u aan het voedsel extra calorieën toevoegen. Hiervoor kan bijvoorbeeld voedingssuiker worden gebruikt. Dit heeft een neutrale smaak en u kunt het aan zowel hartige als zoete gerechten toevoegen. Voedingssuiker is verkrijgbaar bij de apotheek of drogist.

U kunt aan het eten ook extra mineralen en vitaminen toevoegen. Bijvoorbeeld door speciale pakjes melkdrank. Ook toevoeging van eiwitpoeder is mogelijk. Meestal is normale voeding echter voldoende en betekenen deze toevoegingen slechts overbodige kosten.

Een roomspuit kan een handig hulpmiddel zijn om vloeibaar voedsel snel te eten.