Hoesten

Hoesten wordt vaak als vervelend en hinderlijk ervaren, zowel door degene die hoest als door de omgeving. Het is vermoeiend, ongepast in gezelschap en kan de nachtrust verstoren. Toch heeft hoesten een belangrijke functie. Het is namelijk een natuurlijke reactie van het lichaam om de luchtwegen schoon te houden.

Hoesten is de meest voorkomende klacht bij luchtwegaandoeningen en longproblemen. Irritatie van de luchtwegen kan aanleiding geven tot hoesten. Deze irritatie kan ontstaan door allerlei prikkels zoals rook, stofdeeltjes, slijm, chemische stoffen en ontsteking van de luchtwegen en longen.

Bij het hoesten wordt (vaak na een diepe inademing) de lucht uit de longen en luchtwegen met kracht naar buiten gestoten. Dit geeft het bekende hoestgeluid. Doordat de lucht met snelheden van boven de 100 km/u naar buiten wordt gestoten, sleept deze ‘tornado in de luchtwegen’ allerlei ongerechtigheden mee. Zo blijven de luchtwegen schoon!

Oorzaken

Hoesten kan aanleiding geven tot het ophoesten van slijm, ofwel sputum: dit noemen we een productieve hoest. Ook kan er sprake zijn van een niet-productieve hoest ofwel een kriebelhoest (prikkelhoest of droge hoest), waarbij geen slijm opgehoest wordt. Of er een productieve hoest ontstaat, of een kriebelhoest, hangt (deels) af van de prikkel die aanleiding geeft tot het hoesten.

Verkoudheid en griep geven vaak aanleiding tot hoest. Virussen en bacteriën kunnen luchtweginfectie en soms zelfs een longontsteking (pneumonie) veroorzaken met hoesten tot gevolg. Dit kan zowel een productieve hoest alsook een kriebelhoest geven. Ook neusverkoudheid of bijholte ontsteking (sinusitis) kan hoest veroorzaken.
Inhaleren van rook- en stofdeeltjes (bv. sigarettenrook) kan ook leiden tot hoesten. Let op, want ook rook- en stofdeeltjes op de werkvloer kunnen de boosdoener zijn.
Andere veel voorkomende oorzaken van hoest zijn (brandend) maagzuur, allergieën, bijwerkingen van bepaalde medicijnen en soms zelfs spanningen of stress. Hierbij is er vaak sprake van een kriebelhoest.
Soms is hoesten het gevolg van een minder goed pompend hart of van longkanker. Een enkele keer is tuberculose of een andere longziekte de oorzaak.

Een aantal van deze oorzaken geeft ook klachten van nachtelijk hoesten waardoor de nachtrust ernstig verstoord kan raken.

Wat te doen

Bij lang aanhoudende hoest (bijv. langer dan 4-6 weken) is het verstandig om een arts te raadplegen. Ook is het belangrijk om (direct) medische hulp in te roepen wanneer u bloed ophoest of wanneer het hoesten gepaard gaat met hoge koorts, forse pijn aan de borstkast, kortademigheid en/of benauwdheid.

Zoals gezegd is hoesten een reactie van het lichaam om de luchtwegen schoon te houden. Probeer dus altijd de oorzaak van het hoesten op te sporen, eventueel met hulp van een arts.

Opmerkingen

Opgehoest slijm (sputum) kunt u gewoon doorslikken. Het slijm verdwijnt dan in de maag. Indien u dit vies vindt of indien u er misselijk van wordt kunt u het slijm ook uitspugen.
Hoest is nuttig, dus bij voorkeur eerst een oorzaak vinden en dan pas eventuele hoestdempende medicijnen gebruiken.