Juiste zorg voor kwetsbare ouderen met een fractuur
Het aantal SEH-bezoeken voor ernstig letsel door vallen bij ouderen van 65 jaar en ouder, is de afgelopen 10 jaar met 11% gestegen. Hoofd-hersenletsel, heupfracturen en polsfracturen komen het meeste voor. De geriatrische trauma unit komt als geroepen. Lisa Bouma, verpleegkundige op de afdeling Klinische Geriatrie, legt uit.
Waarom heeft Tjongerschans een geriatrische trauma unit?
“Als oudere kun je plotseling spoedeisende zorg nodig hebben, bijvoorbeeld als je valt en je heup breekt. Via de ambulance kom je dan op de Spoedeisende Hulp (SEH) van het ziekenhuis terecht. Een val is vaak niet het enige probleem bij deze patiëntencategorie. Vaak is dit een gevolg van onderliggende klachten zoals problemen met de bloeddruk, artrose of duizeligheids- of evenwichtsklachten. Een valpartij kan naast psychosociale gevolgen zorgen voor functieverlies en het ontstaan van bijkomende complicaties. De geriatrische trauma unit (GTU) is in januari 2021 in Tjongerschans opgezet om iedere kwetsbare oudere met een fractuur optimaal te kunnen verzorgen.”
Hoe bepaal je welke patiënt naar de GTU gaat?
“Alle patiënten van 70 jaar en ouder worden gescreend op de SEH door middel van de ISAR-score. Bij het afnemen van de ISAR-score kijken we onder andere naar hulp in de huishouding, het gebruik van hulpmiddelen zoals een looprek en problemen met zicht of geheugen. Bij een score van 5 of hoger én aanvullende kwetsbaarheid zoals woonachtig in een verpleeghuis of een hoog risico op een delier, is het advies om naar de GTU te komen. Ligt de score tussen 2 en 5, dan gaat de patiënt naar de chirurgische afdeling maar kijkt de geriater of geriatrieverpleegkundige mee. Daarnaast is er een categorie patiënten waarover is afgesproken dat die ook op de GTU wordt verpleegd, zoals patiënten met Parkinson die iets breken.”
Welke specialismen werken samen?
“Binnen de GTU wordt intensief samengewerkt met de specialismen Klinische Geriatrie en Chirurgie of Orthopedie. Op de GTU wordt de oudere patiënt benaderd vanuit de vier assen van het comprehensive geriatric assessment. Dat betekent dat de problematiek in kaart wordt gebracht door te kijken naar het lichamelijk, psychisch, functioneel en sociaal functioneren van de patiënt. Hier wordt de zorg op afgestemd.”
Waar schuilt de kracht van de GTU?
“Voorheen ging de patiënt van de SEH naar de afdeling Chirurgie, maar kwam men later tot de conclusie dat de patiënt toch beter geholpen is op de afdeling Klinische Geriatrie. Het doel van de GTU is dat we goede zorg leveren aan kwetsbare ouderen met een fractuur. We streven naar een korte ligduur, een zo goed mogelijk herstel met zo weinig mogelijk complicaties en terugkeer naar het functioneringsniveau en de woonsituatie van voor het valongeval. Binnen de GTU wordt hierop geanticipeerd en kunnen we sneller passende zorg leveren die is toegespitst op deze kwetsbare patiëntengroep. De samenwerking van eerder genoemde specialismen, maakt dat mogelijk.”
Zijn er nog meer voordelen?
“Op de afdeling Klinische Geriatrie bevindt de patiënt zich in een revaliderend klimaat. Er bestaat een vaste dagstructuur en we motiveren patiënten om binnen een paar uur na de operatie te bewegen en goed te eten. Dat is op andere afdelingen net zo. Maar wat je vooral bij ouderen ziet, is dat ze vaker langer in bed blijven liggen in plaats van dat ze in beweging komen. Wij sturen hier extra op. Zo zijn de kamers op de geriatrieafdeling uitgerust met beweegsensoren. Bij te weinig of geen beweging ondernemen we actie. Daarnaast heeft deze patiëntengroep vaak te maken met cognitieve klachten waardoor hij behoefte heeft aan rust en weinig prikkels. Op de afdeling Klinische Geriatrie bestaan geen kamers met vier bedden maar ligt de patiënt altijd op een één- of tweepersoonskamer. Daarnaast hebben we hier veel specialistische kennis rondlopen. Kortom; we bieden hier de juiste zorg op de juiste plek voor deze patiëntengroep.”
