1 oktober 2024

Deze week is er landelijk aandacht voor valpreventie. Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) meldde deze week dat er vorig jaar 7.000 mensen zijn overleden na een valongeluk. Dat is 12 procent meer dan in 2022 en bijna vier keer zo veel als twintig jaar eerder. Vooral onder negentigplussers en mensen met bijvoorbeeld dementie nam het percentage overledenen door een accidentele val toe.

In Tjongerschans zien we deze patiëntcategorie ook terug in de opnames. Slecht zicht, medicatiegebruik, onwel worden, dementie, slecht ter been zijn of een acute ziekte; allemaal oorzaken van valpartijen die we veel bij oudere mensen boven de 70 jaar zien. Heupfracturen komen met name voor bij deze doelgroep.

Valprotocol
Bij mensen die in ons ziekenhuis worden opgenomen en een grote kans hebben om te vallen, treedt een speciaal valprotocol in werking. Er worden dan maatregelen genomen die passen bij de risicofactoren van de patiënt. Denk aan een valmat bij het bed en benodigdheden zoals het nachtkastje en de alarmbel altijd binnen handbereik plaatsen.

Patiënten die vanwege een val op de verpleegafdeling terechtkomen, worden behandeld door de geriater, gespecialiseerd verpleegkundige geriatrie en fysiotherapeut. De fysiotherapeut beoordeelt het risico op vallen, de veiligheid van het mobiliseren en maakt een inschatting van het vervolgtraject.

Valpoli
De afdeling Klinische Geriatrie heeft een valpolikliniek waar we mensen onderzoeken die het afgelopen jaar tenminste één keer zijn gevallen. We onderzoeken wat de oorzaken van het vallen zijn en hoe we deze klachten het beste kunnen behandelen. Verder wordt gekeken of er sprake is van botontkalking (osteoporose). Hierdoor kunnen botbreuken na een val zoveel mogelijk worden voorkomen. 

Antivaltips
Voorkomen is uiteraard beter dan genezen. Daarom geven we je een aantal tips om het risico op vallen thuis te verkleinen:

1. Blijf fit en actief: lichaamsbeweging is de beste remedie tegen valincidenten. Ga bijvoorbeeld een half uur per dag wandelen, zwemmen of fietsen.
2. Beweeg veilig in en om het huis: zorg dat er geen losliggende matten of vloerkleden in je huis liggen, zorg voor voldoende verlichting en laat geen dingen rondslingeren.
3. Zorg voor je voeten: problemen met je voeten, zoals eeltknobbels, blaren en ingegroeide teennagels, en het dragen van verkeerd schoeisel verhogen het risico op vallen. Ga met problemen voor advies naar je huisarts of pedicure en zorg voor goed schoeisel.
4. Zorg voor goed zicht: laat regelmatig je gezichtsvermogen controleren, ga naar de opticien als je merkt dat je ogen achteruit gaan en draag een bril als je deze nodig hebt.
5. Let op je medicijnen: sommige medicijnen verhogen het risico om te vallen, zoals slaapmiddelen of kalmeringsmiddelen. Bespreek daarom het gebruik van al je medicijnen met je huisarts, neem ze altijd volgens het voorschrift en wees voorzichtig als de dosering wordt aangepast.
6. Let op je voeding: eet voldoende voeding die rijk is aan vitamine D, zoals vette vis, margarine en halvarine. Zorg dat je voldoende calcium binnenkrijgt via melk en melkproducten. Wees matig met alcohol en rook niet.
7. Verminder duizeligheid bij het opstaan of rechtop zitten: dat kun je doen door voldoende te bewegen en te drinken, niet te snel omhoog komen maar stapsgewijs uit je bed te komen.