MCL en Tjongerschans willen fuseren

‘Samen kunnen we de uitdagingen beter aan’

Het Medisch Centrum Leeuwarden (MCL) en Ziekenhuis Tjongerschans in Heerenveen zijn voornemens om te fuseren. De beoogde datum voor de juridische fusie is 1 januari 2025. De komende periode werken we de fusieplannen verder uit, leidend tot een voorgenomen fusiebesluit dat wordt voorgelegd aan de medezeggenschapsorganen van MCL en Tjongerschans.

Voor beide ziekenhuizen is het een logische stap om te fuseren. De BV’s MCL en Tjongerschans maken al langer deel uit van één concern: Stichting Zorgpartners Friesland. We zetten deze stap om de zorg in de regio te versterken. De ziekenhuizen bedienen samen een grote regio die zich uitstrekt van de provincie Fryslân tot de Noordoostpolder, de kop van Overijssel en Zuidwest Drenthe. Door onze krachten te bundelen en gezamenlijk een groter verzorgingsgebied van zorg te voorzien maken we ons sterker om de kwaliteit, toegankelijkheid en betaalbaarheid van medisch specialistische zorg te behouden. Daarbij gaat het om excellente algemene zorg en topklinische zorg.

Fusie nodig

De reden waarom MCL en Tjongerschans als concernpartners nu de stap naar een fusie willen zetten heeft te maken met de grote uitdagingen die voor ons liggen. Er dreigt in Nederland een zorginfarct. Er is sprake van dubbele vergrijzing, die in het Noorden nog iets sneller gaat dan in andere regio’s. Samen kunnen we de uitdagingen die dit met zich meebrengt beter aan.

We voorzien een snel stijgende zorgvraag doordat er meer ouderen zijn en zij ook vaak meerdere aandoeningen tegelijk hebben. Tegelijk nemen de behandelmogelijkheden toe door technologische ontwikkelingen en – vaak – dure medicijnen. Dit alles leidt tot snel stijgende zorgkosten. Aan de andere kant is er sprake van ontgroening. Er zijn minder jonge mensen om het werk te doen, waardoor er nu al een groeiend tekort is aan medewerkers. Dit zet de zorg sterk onder druk.

Aan de zorg zelf worden steeds hogere kwaliteits- en volume-eisen gesteld. Om bepaalde ingrepen te mogen – blijven – doen, moeten steeds hogere aantallen worden gehaald. Voor zelfstandige algemene ziekenhuizen, maar ook voor de topklinische zorg in het MCL met een beperkt eigen verzorgingsgebied, wordt het steeds lastiger om deze aantallen te halen. Hierdoor lopen bepaalde vormen van zorg het risico te verdwijnen. Dat is wat wij voor onze patiënten willen voorkomen.

Zorg concentreren

Door te fuseren kunnen we onze beschikbare capaciteit om zorg te leveren beter benutten en kunnen we gezamenlijk investeren in nieuwe technologie. Daarmee spelen we direct in op het Integraal Zorg Akkoord (IZA) dat voor ziekenhuizen grote uitdagingen kent. In dit akkoord is afgesproken dat ziekenhuizen de zorgkosten in de hand houden door de vraag zoveel mogelijk te beperken, de zorg anders in te richten en te digitaliseren waar dat kan. Dit gaat beter als Tjongerschans en MCL dit samen doen.

Zorg anders inrichten gaat bijvoorbeeld ook om de Juiste Zorg op de Juiste Plek. Oudere patiënten die herstellen van een ingreep, kunnen dat vaak beter in de ouderenzorg, thuis of in revalidatiecentra doen. Dat is vaak een rustigere en prettigere omgeving voor ouderen om te herstellen en revalideren dan het ziekenhuis. Dus goed voor de patiënt en goedkoper. Tjongerschans en MCL doen dit laatste door samenwerking met organisaties op het gebied van ouderenzorg, revalidatie en thuiszorg. Dat Noorderbreedte en Thuiszorg Het Friesland ook onderdeel zijn van ZPF, maakt deze samenwerking nog makkelijker.

Waarom fuseren als je ook nu al samen kunt werken? Nu is er sprake van twee zelfstandige ziekenhuizen in het concern. Dat betekent dat je al je mensen en middelen niet optimaal kunt inzetten. In beide ziekenhuizen heb je bijvoorbeeld dure diagnoseapparatuur die binnen het ziekenhuis zo optimaal mogelijk wordt benut, maar waar meer uit te halen valt als we dit gezamenlijk doen. Veel dubbel, terwijl je door bepaalde behandelingen te concentreren ook apparatuur kunt samenvoegen en mogelijk met minder dure apparatuur toe kunt, doordat je deze effectiever kunt inzetten. Als het de zorg ten goede komt en praktisch goed uitvoerbaar is, dan zullen beide ziekenhuizen functies die nu op twee locaties worden uitgeoefend, mogelijk concentreren op een van beide locaties.

Slim omgaan met capaciteit

De fusie biedt ons in toenemende mate de mogelijkheid om slim om te gaan met de capaciteiten van beide ziekenhuizen over de volle breedte van de zorgprofielen. Zo is het voor de planning van operaties efficiënter wanneer je beschikt over 22 operatiekamers in plaats van 14 en 8 in de afzonderlijke ziekenhuizen, waarbij op beide locaties ruimte vrij moet blijven voor onverwachte ingrepen. Door OK’s op deze manier te benutten kunnen we meer patiënten helpen en ook medewerkers beter inzetten daar waar ze nodig zijn.

Er zijn de komende jaren forse investeringen nodig in het ontwikkelen van andere zorg door digitalisering en innovatie. Als ziekenhuis alleen beschik je over minder investeringskracht en –ruimte voor digitalisering en innovatie. Door geld, mensen en middelen samen te brengen kun je meer en sneller ontwikkelen en vernieuwen en kunnen meer patiënten en medewerkers hiervan profiteren.

Meer kansen voor medewerkers

We verwachten dat het samengaan onze medewerkers meer mogelijkheden biedt om beter te kunnen inspelen op mobiliteit en arbeidsmarkt. Het is bekend dat zeker in de zorg voor medewerkers persoonlijke ontwikkeling zwaar weegt. Een gevarieerd zorgpalet biedt kansen voor medewerkers. Er komen bijvoorbeeld meer mogelijkheden om je als verpleegkundige te specialiseren. Denk aan verpleegkundig onderzoekers. In de mogelijkheden voor opleiden nemen sterk toe. Het toekomstige fusieziekenhuis met topklinische en algemene zorg op twee locaties is onderscheidend en krijgt een sterkere arbeidsmarktpositie binnen de regio.

Onzekerheid

Tegelijk brengt een fusie voor medewerkers ook onzekerheid met zich mee. Behoud ik mijn baan? Moet ik straks op een andere locatie werken? De ondersteunende diensten krijgen bijvoorbeeld te maken met veranderingen, doordat bepaalde diensten worden samengevoegd. Dit kan leiden tot vermindering van banen, waarbij het uitgangspunt is dit op te vangen met natuurlijk verloop en het bijvoorbeeld niet vervangen van vertrekkende collega’s. En we begeleiden mensen van werk naar werk binnen de organisatie. Op die manier denken we gedwongen ontslagen te kunnen vermijden, zeker gezien de huidige arbeidsmarkt.

Binnen de zorg, de handen aan het bed, zijn de gevolgen vooreerst beperkt. Er zijn nu al tekorten en iedereen is hard nodig. Wel kan het gebeuren dat verpleegkundigen en/of artsen op wisselende locaties worden ingezet. Het uitgangspunt hierbij is dat dit in overleg gaat en bij voorkeur op basis van vrijwilligheid.

Zorgvuldig

Binnen de nieuwe organisatie komt één gezamenlijk budget voor innovaties en nieuwe (medische) technologie, ICT, veiligheid, digitalisering en huisvesting. De bedoeling is dat in de toekomst wordt gewerkt aan standaardisatie en uniformiteit van zorgprocessen en ICT-toepassingen.

Als dat praktisch uitvoerbaar is en goede en efficiënte zorg ten goede komt, kunnen beide ziekenhuizen functies die nu op twee locaties worden uitgeoefend concentreren op één van beide locaties. Dit gaat uiteraard steeds in goed overleg met de betreffende vakgroepen. Hier nemen we ook de tijd voor, want zorgvuldigheid gaat voor snelheid.

Dat we nu de stap zetten tot een fusie, betekent niet dat we niet met andere ziekenhuizen en zorgorganisaties in de regio samenwerken. Dat doen we en blijven we ook doen. Want ook brede samenwerking in de regio tussen ziekenhuizen, ouderenzorg, revalidatie en huisartsen is hard nodig om de zorg die we nu bieden voor patiënten in Friesland en de omliggende gebieden te behouden, verder te verbeteren en waar nodig nog uit te breiden.

Eén team, één ambitie

De fusie stelt ons, in tegenstelling tot andere samenwerkingsvormen, in staat om vanuit één verantwoordelijkheid met één team en één ambitie de zorg voor onze hele regio zo goed mogelijk te organiseren. Uiteindelijk willen we naar een ziekenhuisorganisatie met twee locaties, waar we topklinische zorg en excellente algemene zorg bieden voor de patiënt. Een ziekenhuis waar het goed werken is met een fijn werkklimaat en ruime kansen voor medewerkers om zich te ontwikkelen.